Impermanent Loss คืออะไร เข้าใจเรื่องเสี่ยงขาดทุนในการฟาร์ม [VDO]

21 ก.พ. 2565

Impermanent Loss คืออะไร เข้าใจเรื่องเสี่ยงขาดทุนในการฟาร์ม

Impermanent Loss หากแปลตามความหมาย ก็คือ การขาดทุนชั่วคราว แต่ในวงการ Cryptocurrency นั้น จะหมายถึง ค่าส่วนต่างที่ขาดทุนหรือค่าเสียโอกาสจากการฟาร์มที่เกิดขึ้นในเวลานั้น แต่ยังไม่ใช่ผลขาดทุนจริง เป็นเพียงมูลค่าเหรียญใน Liquidity Pool มีมูลค่าน้อยกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับการถือเหรียญนั้นเอาไว้เฉย ๆ จะขาดทุนจริง ๆ ก็ต่อเมื่อมีการถอนเหรียญนั้นออกจาก Liquidity Pool

แต่เพื่อความเข้าใจที่ชัดเจนขึ้น วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ Impermanent Loss ว่าคืออะไรกันแน่ โดยผ่านกรณีตัวอย่างต่อไปนี้

สมมติมีนาย A และมีตัว Liquidity pool เป็นคู่เหรียญ ETH กับ DAI เริ่มต้นกำหนดให้นาย A ใส่ตัวเหรียญ ETH กับ DAI เข้ามาใน Pool โดยนาย A ใส่จำนวนเหรียญ ETH มา 3 เหรียญ และราคาเท่ากับ 200 USD เท่ากับ 1 ETH ก็จะทำให้ตัว ETH ที่ใส่เข้ามามีมูลค่าเท่ากับ 600 USD ในขณะที่จำนวน DAI นาย A ใส่เข้ามา 600 DAI ซึ่งตัวนี้มีมูลค่าเท่ากับ 1 USD ทำให้ตัว DAI มีมูลค่าเท่ากับ 600 USD อยู่แล้ว ดังนั้น ตอนเริ่มต้นมูลค่าเหรียญที่นาย A ใส่เข้าไปทั้งหมดจะมีมูลค่าเท่ากับ 1,200

ต่อมามูลค่า ETH มีมูลค่าเพิ่มขึ้น จาก 200 เป็น 250 แล้วนาย B มาสังเกตเห็นว่า ETH ใน Pool นี้ มีราคาถูกกว่าราคาตลาด เพราะมีราคาเริ่มต้นที่ 200 ขณะที่ราคาตลาดขึ้นมาเป็น 250 แล้ว นาย B เห็นโอกาสนี้เลยเอาตัว DAI เข้ามาซื้อ ETH ใน Pool นี้ ด้วยการโอน DAI เข้ามาใน Pool นี้ แล้วทำการซื้อ ETH ออกไป แล้วนาย B ก็ทำการทยอยซื้อ ETH ไปเรื่อย ๆ จนได้จำนวน 1 ETH ในราคาเฉลี่ยที่ 225 USD ต่อ ETH หลังจากนาย B ทำการซื้อ ETH ใน Pool นี้ ก็จะทำให้สถานะของ ETH ใน Pool นี้เปลี่ยนไป โดย ETH เพียง 2 ETH โดยคูณกับมูลค่าตลาดของ ETH เหลือเพียง 250 USD นั่นหมายความว่า ETH ใน Pool นี้จะมีมูลค่า 500 USD ในขณะที่ตัว DAI จะมีเพิ่มขึ้นเท่ากับจำนวนที่ได้รับจากนาย B คือ 225 เมื่อคูณกับจำนวน DAI ที่มีอยู่เดิมก็จะเท่ากับ 825 DAI จะทำให้มูลค่ารวมของตัว DAI มีมูลค่าเท่ากับ 825 USD เมื่อรวมกับมูลค่าของ ETH ก็จะทำให้ตอนนี้ Pool ของนาย A มีมูลค่าเท่ากับ 1,325 เหรียญ เมื่อเป็นเช่นนี้ มูลค่า Pool ของนาย A ก็จะมีมูลค่าเพิ่มขึ้น 125 USD

แต่ถ้ามองในอีกมุมหนึ่ง ถ้านาย A ถือเหรียญพวกนี้ไว้เฉย ๆ ถือ ETH กับ DAI ไว้เฉย ๆ ใน wallet ไม่นำมาใส่ไว้ใน Pool นี้ มูลค่าพอร์ตของนาย A ทั้งหมดจะมีมูลค่าเท่ากับเท่าไร ลองมาคำนวณกันดู

ตอนเริ่มต้น นาย A มีจำนวน ETH อยู่ 3 ETH แล้วนำมาคูณกับมูลค่า ETH ณ ตอนนี้ ที่มีอยู่ตอนนี้ ซึ่งเท่ากับ 250 USD ต่อ ETH ก็จะทำให้มูลค่าของนาย A มีทั้งหมดเท่ากับ 750 แล้วเมื่อนำมารวมกับมูลค่า DAI ที่ตอนแรกมีทั้งหมด 600 DAI ก็จะทำให้ตัวนาย A จะมีมูลค่าของพอร์ต ทั้งหมดเท่ากับ 1,350 USD ซึ่งเมื่อเอามาเปรียบเทียบกับมูลค่าพอร์ตข้างต้นแล้ว จะเห็นว่า ตัวนาย A ถ้าถือเหรียญพวกนี้ไว้เฉย ๆ มูลค่าพอร์ตของนาย A มีมูลค่ามากกว่าพอร์ตของนาย A เอามาใส่ใน Pool ตอนนี้ 25 USD ซึ่งส่วนต่างตรงนี้จะเรียกว่า Impermanent Loss ก็คือผลขาดทุนเมื่อเทียบกับการถือเหรียญไว้เฉย ๆ ซึ่งไม่ใช่ผลการขาดทุนที่เกิดขึ้นจริง แต่เป็นการเปรียบเทียบระหว่างการถือเหรียญไว้เฉย ๆ กับการเอาจำนวนเหรียญที่อยู่ใน Pool มาเปรียบเทียบมูลค่ากัน

ถ้าหากนาย A ทำการถอดเหรียญออกจาก Pool เมื่อถึงตอนนั้นตัน Impermanent Loss ตรงนั้น ก็จะเป็น Permanent Loss จริง ๆ ของพอร์ตนาย A แต่อย่างไรก็ตาม ถ้านาย A ถอนเหรียญออกจาก Pool สิ่งที่นาย A จะได้รับ คือ ค่าธรรมเนียม เพราะฉะนั้น เวลาการมาคำนวณผลประโยชน์ที่นาย A ได้รับ จากการนำจำนวนเหรียญเข้ามาใส่ใน Pool นี้ ก็จะต้องมีการเปรียบเทียบค่าธรรมเนียมที่นาย A ได้รับ กับ Impermanent Loss ที่จะเกิดขึ้น